Czytelnia Sztuki

Dofinansowanie

Gliwicki felieton intymny Zofii Rydet i Jerzego Lewczyńskiego relacje z Alfredem Ligockim, Urszulą Czartoryską i Jerzym Buszą


Zapraszamy na wystawę, która opowiada o wyjątkowym porozumieniu pomiędzy Zofią Rydet i Jerzym Lewczyńskim a jednymi z najbardziej opiniotwórczych powojennych krytyków sztuki, czyli Alfredem Ligockim, Urszulą Czartoryską i Jerzym Buszą. Ekspozycja pokazuje ich relacje jako rodzaj toczącej się przez kilka dekad rozmowy na temat twórczości, stosunku do rzeczywistości czy wymiany środowiskowych nowinek. Krytycy i krytyczka sztuki podtrzymywali dialog z Zofią Rydet i Jerzym Lewczyńskim, nie tylko bywając regularnie w Gliwicach i pisząc o ich twórczości, lecz także korespondując czy dyskutując przy okazji przeglądów fotografii, konfrontacji, sympozjów i zjazdów. Gliwickie Towarzystwo Fotograficzne nie jawi się w tej historii jako blade tło, lecz jest dla teoretyków miejscem z wielu względów szczególnym. „Do Gliwickiego Oddziału PTF jadę zawsze z przyjemnością […]” – pisał Alfred Ligocki (1913–1984), wieloletni redaktor wydawnictwa Śląsk. Był on autorem licznych publikacji o sztuce. Rozumiał wagę fotografii humanistycznej i zaangażowanego reportażu. Przeciwstawiał się estetyzacji fotografii. „Gliwickie Towarzystwo jest chyba tym środowiskiem, które najbardziej lubię odwiedzać […]” – donosiła w 1964 roku Urszula Czartoryska (1934–1998) na łamach najbardziej opiniotwórczego w tamtym czasie miesięcznika branżowego „Fotografia”. Czartoryska uważana jest za pierwszą krytyczkę fotografii w Polsce. Jej publikacja „Przygody plastyczne fotografii” (1965) była przełomowa na polskim gruncie i wpłynęła na postrzeganie tego medium przez całe pokolenie osób zainteresowanych sztuką. Pionierska była także jej aktywność polegająca na włączaniu fotografii do kolekcji muzealnej w Muzeum Sztuki w Łodzi. „Gliwickie Towarzystwo Fotograficzne jest w skali krajowej zadziwiającym ewenementem, zjawiskiem nieporównywalnym, którego legendę warto publicznie opowiedzieć” – relacjonował półtorej dekady później Jerzy Busza (1947–1997), łączący działalność krytyczną z poetycką. Umieszczał on zjawiska artystyczne w kontekście szeroko pojętej kultury. Był pomysłodawcą i redaktorem naczelnym niszowego czasopisma fotograficznego „Obscura”, śledzącego aktualne trendy w teoretycznej refleksji nad fotografią czy problematyzującego zjawiska historyczne. Umożliwiało ono też czytelnikowi zapoznanie się z tłumaczeniami zagranicznych tekstów.

Ekspozycja jest próbą uchwycenia charakteru wzajemnych relacji poprzez prezentację śladów przeszłości: archiwalnych zdjęć, listów i notatek. Zestawienie dzieła Zofii Rydet i Jerzego Lewczyńskiego z tekstami krytyczki i krytyków pozwala także dostrzec pokrewną wrażliwość tych osób. Ich niekiedy bardzo osobisty dialog przyczynił się do ukształtowania odrębnej tradycji myślenia o fotografii. Wystawie będzie towarzyszył katalog w formie papierowej i online, który ukaże się pod koniec bieżącego roku.

Kuratorki: dr Kamila Dworniczak, Maria Franecka

Wernisaż: 25.10.2024 g. 17.00

Czas trwania wystawy: 25.10–31.12.2024

Terminy oprowadzań: 30.11.2024 g. 15.00 oraz 14.12.2024 g. 15.00

Szef: Grzegorze Krawczyk

W 2024 roku przypada setna rocznica urodzin Jerzego Lewczyńskiego i dziewięćdziesiąta rocznica urodzin Urszuli Czartoryskiej.

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego.

Dofinansowanie zakupu fotografii – strategiczna rozbudowa kolekcji Fotografii Artystycznej Muzeum w Gliwicach 2024

Z przyjemnością pragniemy poinformować, że Muzeum w Gliwicach otrzymało dofinansowanie na rozbudowę kolekcji fotografii artystycznej.

Jest to już czwarta dotacja przyznana naszej instytucji w ramach programu „Narodowa Kolekcja Sztuki Współczesnej” organizowanego przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. W tym roku nasze zbiory wzbogacą się o prace Marty Niedbał i Andrzeja Różyckiego. W tym kontekście planujemy zorganizowanie wykładu online przybliżającego twórczość Andrzeja Różyckiego, który poprowadzi dr Karol Jóźwiak. Pragniemy także przypomnieć wybitny film Andrzeja Różyckiego pt. „Nieskończoność dalekich dróg. Podsłuchana i podpatrzona Zofia Rydet”. Zachęcamy do śledzenia naszych mediów społecznościowych.

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego. Nazwa zadania: Dofinansowanie zakupu fotografii – strategiczna rozbudowa kolekcji Fotografii Artystycznej Muzeum w Gliwicach. Całkowity koszt zadania wyniesie 52 500,00 zł, z czego dofinansowanie MKiDN stanowi 40 000,00 zł.

fot.: Marta Niedbał, Scoby, 2019 z cyklu: „Dreaming means healing. Nocne praktyki oporu”, fotografia barwna, 14 x 21 cm

fot.: Marta Niedbał, In Sleep 2, 2020 z cyklu: „Dreaming means healing. Nocne praktyki oporu”, fotografia barwna, 21 x 14 cm

Dotacja ministerialna dla projektu “Gliwickie ścieżki krytyków i krytyczki sztuki…”

Z przyjemnością pragniemy poinformować, że Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego przyznało Muzeum w Gliwicach dotację w kategorii  „Sztuki wizualne”.

Dofinansowanie umożliwi realizację wystawy poświęconej artystycznej i intelektualnej relacji pomiędzy Zofią Rydet i Jerzym Lewczyńskim oraz teoretyczką sztuki Urszulą Czartoryską i krytykami Alfredem Ligockim oraz Jerzym Buszą. Ekspozycji będzie towarzyszył obszerny katalog (w formie papierowej oraz on-line). Wystawę będzie można oglądać od 29 października w Czytelni Sztuki. Premiera publikacji zaplanowana jest na grudzień 2024 roku. Kuratorkami projektu i redaktorkami publikacji są dr Kamila Dworniczak i Maria Franecka.

Zadanie „Gliwickie ścieżki krytyków i krytyczki sztuki – wystawa z towarzyszącą publikacją i spotkaniem online” dofinansowano ze środków Ministra Kultury
i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego. Całkowity koszt zadania wyniesie 73 300,00 zł,
z czego dofinansowanie MKiDN stanowi 56 128,00 zł.

Poszerzanie wspólnoty. Fotografia humanistyczna ze zbiorów Muzeum w Gliwicach

W Czytelni Sztuki, od 29 września 2023  do 17 grudnia 2023, będzie prezentowana wystawa  pod tytułem “Poszerzanie wspólnoty. Fotografia humanistyczna ze zbiorów Muzeum w Gliwicach”.

Wystawa fotografii humanistycznej ze zbiorów Muzeum w Gliwicach ukazuje cztery indywidualności wywodzące się z gliwickiego środowiska fotograficznego, tj. Zofię Rydet (1911–1997), Jerzego Lewczyńskiego (1924–2014), Piotra Janika (1923–1981) i Stanisława Jakubowskiego (ur. 1934). Inspirując się społecznym fotoreportażem, artystka i artyści wypracowali własne sposoby opowiadania o otaczającej rzeczywistości. U podstawy ich języka wizualnego leżało autentyczne zainteresowanie drugim człowiekiem, które nie miało epizodycznego charakteru, lecz ukształtowało postawę egzystencjalną i artystyczną twórców. Prezentowane na wystawie prace powstały pod koniec lat 50. i w latach 60. lub stanowią kontynuację uformowanych wtedy wątków i zainteresowań. Pomimo historycznego charakteru wystawy zagadnienia podejmowane przez twórczynię i twórców wydają się nadal aktualne i poruszające. Zachęcają do budowania poczucia solidarności poprzez zrozumienie emocji i potrzeb innych. Artyści sprzeciwiają się instrumentalizacji jednostek i marginalizowaniu poszczególnych grup społecznych. Włączają nieuprzywilejowane często osoby do dyskursu wizualnego, zachęcając tym samym do poszerzania wspólnoty. Wszystkie eksponowane na wystawie prace pochodzą z kolekcji Muzeum w Gliwicach. Wystawa jest próbą przypomnienia fascynacji zaangażowanym fotoreportażem artystów szeroko znanych, takich jak Zofia Rydet i Jerzy Lewczyński. Unaocznienie tego okresu w ich twórczości pozwala pełniej zrozumieć całokształt ich bogatej spuścizny. Przypominamy także prace wybitnego fotoreportera Stanisława Jakubowskiego, związanego z „Nowinami Gliwickimi” i Centralną Agencją Fotograficzną oraz mniej znane ujęcia autorstwa Piotra Janika – wybitnego fotografika, współzałożyciela Gliwickiego Towarzystwa Fotograficznego.

Wystawę można także oglądać przez pryzmat wątków lokalnych. Na wielu z prezentowanych fotografii rozpoznawalne są Gliwice lub okoliczne miejscowości. Ustalenie tożsamości sfotografowanych osób było możliwe tylko w pojedynczych przypadkach – w przeważającej większości losy są trudne do prześledzenia, a personalia niemożliwe do zidentyfikowania.

Wystawie będzie towarzyszyła publikacja w formie drukowanej i online.

Link do katalogu online: Poszerzanie wspólnoty. Fotografia humanistyczna ze zbiorów Muzeum w Gliwicach

29 września 2023 – 17 grudnia 2023, Czytelnia Sztuki
Otwarcie wystawy: 29 września 2023, godz. 18.00.
“Poszerzanie wspólnoty. Fotografia humanistyczna ze zbiorów Muzeum w Gliwicach”
Kuratorki: dr Kamila Dworniczak, Maria Franecka
Szef Czytelni Sztuki: Grzegorz Krawczyk
Organizator: Czytelnia Sztuki-Muzeum w Gliwicach

Ilustracje:
Jerzy Lewczyński, fotografia ze zbioru „Archiwum Jerzego Lewczyńskiego”, kolekcja Muzeum w Gliwicach
Piotr Janik, bez tytułu, lata 60. XX wieku, kolekcja Muzeum w Gliwicach


Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego


Dofinansowanie zakupu fotografii – strategiczna rozbudowa kolekcji Fotografii Artystycznej Muzeum w Gliwicach 2023

Z przyjemnością pragniemy poinformować, że Muzeum w Gliwicach otrzymało dofinansowanie na rozbudowę kolekcji fotografii artystycznej.

Jest to już trzecia dotacja przyznana naszej instytucji w ramach programu „Narodowa Kolekcja Sztuki Współczesnej” organizowanego przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. W tym roku nasze zbiory wzbogacą się o prace m. in. Teresy Gierzyńskiej, Bronisława Schlabsa i Wojciecha Bruszewskiego. W tym kontekście planujemy zorganizowanie wykładu online przybliżającego twórczość Teresy Gierzyńskiej, który poprowadzi dr Marika Kuźmicz i wykładu na temat aktywności artystycznej Wojciech Bruszewskiego,  autorstwa dr Lecha Lechowicza. Zachęcamy do śledzenia naszych mediów społecznościowych.

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego.
Nazwa zadania: Dofinansowanie zakupu fotografii – strategiczna rozbudowa kolekcji Fotografii Artystycznej Muzeum w Gliwicach.

fot. Teresa Gierzyńska, Chwila wolności, z cyklu O niej 1983, odbitka żelatynowo-srebrowa, papier matowy, vintage print, unique, 49,5 x 38,5cm
fot. Bronisław Schlabs, Autoportret, 1956, fotografia czarno-biała, brom, papier, odbitka negatywowa, vintage print, 29,7 x 36,5 cm

Dofinansowanie wystawy fotografii humanistycznej ze zbiorów Muzeum w Gliwicach wraz z towarzyszącą publikacją

Pragniemy poinformować, że planowana na wrzesień 2023 roku, w Czytelni Sztuki, wystawa na temat fotografii humanistycznej ze zbiorów Muzeum w Gliwicach wraz z towarzyszącą publikacją, otrzymała dofinansowanie z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu Sztuki Wizualne. Spośród 230 zgłoszonych projektów przyznano je tylko 50. Co więcej, ze względu na wysoką ocenę merytoryczną i strategiczną projekt Muzeum w Gliwicach znalazł się w pierwszej piątce beneficjentów! Bardzo dziękujemy! Przyznane środki to 33 tysiące zł.

Na ekspozycji zaprezentowane zostaną prace fotografów i fotografek tworzących w ramach tendencji nowoczesnego, społecznego reportażu na Śląsku w latach 50. i 60. XX wieku pochodzące z kolekcji Muzeum w Gliwicach! Wśród nich znajdą się takie postaci jak Zofia Rydet czy Jerzy Lewczyński. Okres humanistyczny zostanie ukazany jako kluczowy moment dla formowania się postawy egzystencjalnej i artystycznej tych autorów. Poprzez zestawienie ich dzieł z działalnością fotoreporterów tworzących na tym obszarze, czerpiących inspiracje z wrażliwości humanistycznej, ukazana zostanie złożoność zjawiska. Zachęcamy do śledzenia informacji na stronach internetowych i w mediach społecznościowych Muzeum w Gliwicach i Czytelni Sztuki.

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego.

fot. Stanisław Jakubowski, Jeden dzień Gliwic, 1962, negatyw ze zbiorów Muzeum w Gliwicach
fot. Stanisław Jakubowski, Dzieci w przedszkolu, 1963, negatyw ze zbiorów Muzeum w Gliwicach


Dofinansowanie zakupu fotografii – strategiczna rozbudowa kolekcji Fotografii Artystycznej Muzeum w Gliwicach

POBIERZ PUBLIKACJĘ ONLINE

Projekt to kolejny etap rozbudowy kolekcji, po dotacji którą, Czytelnia Sztuki, Muzeum w Gliwicach otrzymała w 2019 roku. Naszą ambicją jest, by różne tendencje składające się na proces ewolucji fotografii XX i XXI z terenów Europy Środkowo-Wschodniej, były reprezentowane za pomocą najbardziej wybitnych obiektów. Jako strategię rozwoju kolekcji pragniemy rozwinąć prezencję artystów związanych z tendencjami neoawangardowymi, artystów i artystek zajmujących się fotoreportażem, ze szczególnym uwzględnieniem fotografii humanistycznej, chcemy także poszerzyć zbiór historycznej fotografii podejmującej temat przemysłu. Zależy nam także na uwzględnianiu prac fotografek, które pomimo artystycznych dokonań nie znalazły jeszcze miejsca w kanonie. Program merytoryczny, na podstawie którego budowana jest kolekcja fotografii artystycznej w Muzeum w Gliwicach, odnosi się do dziedzictwa Gliwickiego Towarzystwa Fotograficznego (GTF). Dział Fotografii Artystycznej (DFA) Muzeum w Gliwicach został wyodrębniony z Działu Sztuki i Rzemiosła Artystycznego w 2010 roku. Za strategiczne uznaliśmy sprofilowanie zbiorów w zakresie medium, którego rozwój na gruncie sztuki ma w Gliwicach kilkudziesięcioletnią tradycję. Trzon stanowią prace twórców związanych z GTF-em, działającym z przerwami w latach 1951–2000 – tj. fotografie artystyczne, pierwotnie w strukturach Działu Sztuki, kolekcjonowane od roku 1992.

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego w ramach programu: “Narodowa Kolekcja Sztuki Współczesnej”.

W ramach  edycji projektu w 2022 roku zakupiono 49 dzieł czterech artystów i jednej artystki: Bronisława Schlabsa, Jerzego Lewczyńskiego, Bogdana Dziworskiego, Henryka Hermanowicza i Krystyny Gorazdowskiej. Dofinansowanie Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego – 70 000 zł. Całkowita wartość: 88 960,06 zł.


Visit Us On FacebookVisit Us On TwitterVisit Us On PinterestVisit Us On LinkedinVisit Us On Google PlusVisit Us On YoutubeCheck Our Feed